Anayasa tartışması sorunları perdelemek için sis bombası işlevinde
Haber Tarihi: 29.04.2024
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Anayasa değişikliğini önündeki önemli sorunları perdeleyip dikkatleri dağıtmak için adeta bir sis bombası gibi kullanıyor.
Hukuk Başdanışmanı Mehmet Uçum’un 28 Nisan gecesi, Erdoğan’ın CHP lideri Özgür Özel ile görüşmesine günler kala yayınladığı “Yeni Anayasa’nın Ana İlkeleri Neler Olabilir” metni dahi tek başına bu girişimin muhalefetin tepkisini çekip dikkat dağıtma amaçlı olduğunu gösteriyor. Uçum’un ustaca “Cumhuriyetimizin lideri Atatürk”ten -sanki yol açan başkalarıymış gibi- gelir dağılımı eşitsizliğine dek, adeta yeni “Yetmez ama evetçiler” ortaya çıkarabilecek ifadelerle süslediği metninde iki sonuca kapı açılmak isteniyor:
Yüzde 50+1 koşulunun kalması hem MHP ile ittifakın devamı hem de Erdoğan’ın bir sonraki seçimde dördüncü defa aday olabilmesine;
İlk üç maddenin değiştirilemezliğini söyleyen 4’üncü madde, “darbe Anayasasından tamamen kurtulma” şekeriyle kaplanarak bir sonraki değişimde muhtemelen laiklik ilkesi ve vatandaşlık tanımlarının değiştirilmesi.
Bu yolla muhtemelen Özel’in daha Erdoğan’la görüşmeden önce bu sözlere tepki vermesi ve yeni bir polemiğin başlatılması hedefleniyor.
Gerçek gündem sis perdesinde
Oysa Özel, Anayasa değişiklik teklifini Cumhurbaşkanının kendisinden dinlemek istediğini söyledi; danışmanından. Ayrıca Cumhurbaşkanıyla görüşmede kendi gündeminin Anayasa değil, ekonomik kriz, siyasi davalar, belediyelerin sorunları, dış politika ve yaklaşan 1 Mayıs olduğunu da kamuoyu ile paylaştı.
Yoksa şu anda ne halkın ne de dar gruplar dışında siyasetin böyle bir talep ve ihtiyacı var.
Halkın talep ve ihtiyacı bir an önce ekonomik krizden kurtulmak ki siyaset de böylece kendi dinamikleri içinde daha demokratik bir hatta ilerleyebilsin.
AK Parti 31 Mart seçimlerini Anayasayı değiştirmediği için kaybetmedi; ülkeyi ve halkı içine sürüklediği ekonomik krizden çıkartamadığı için kaybetti.
Bu gerçeği Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Tayyip Erdoğan da gayet iyi biliyor, Cumhur İttifakı ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli de.
Erdoğan’ın ihtiyacı ise kamuoyunun dikkatini yeni kemer sıkma tedbirlerinden, dış politikadaki (başta ABD) sorunlardan, Milli Eğitim Bakanlığının tepkilere yol açan müfredat çalışmasından ve AK Parti içindeki 31 Mart hesaplaşmasından Anayasa sis bombasıyla dağıtmak.
Meclis’te değiştirme senaryosu
Üstelik Anayasa değişikliğini Erdoğan’ın (Bahçeli desteğiyle de olsa) halkoylamasına sunması önünde iki büyük engel var.
Krizden çıkış için Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e emanet edilen Orta Vadeli Programın (OVP) başarı garantileri arasında 2028’e dek seçim yapılmayacağının gösterilmesi. Türkiye’de her halkoylamasının seçimden farklı olmadığını ve AK Parti iktidarı bakımından OVP’yi ihlal edecek seçim ekonomisi riskleri taşıyacağını yatırımcılar biliyor.
Kaybetme riski. Erdoğan ekonomik krizden çıkışı riske atarak gideceği, bir halkoylaması kabul görmezse 20 küsur yıllık iktidarı ağır hasar alır.
Bu nedenle Erdoğan sorunları sis perdesi arkasında bırakıp dikkatleri oraya çekeceği bir Anayasa değişikliğini 600 sandalyeden 360’ına ihtiyaç duyacağı halkoylaması yerine 400 oy toplamaya çalışıp TBMM’de gerçekleştirme senaryosuna başvurabilir.
Olmazı göstererek vakit kazanma
Bunun iki yolu var.
MHP ile devam edip, yeni yönetimiyle İYİ Parti ve son derece parçalı hale gelen parlamentodaki diğer partilerle tavizler gerektiren pazarlık süreciyle 400 oyu bulmak,
CHP ile devam edip TBMM’nin bütçe yapma, yürütmeyi denetleme ve güvenoyu dahil yetkileriyle Cumhurbaşkanının yargı üzerindeki etkisini azaltıcı yeni bir yönetim sisteminin pazarlığına oturmak.
Erdoğan, görüştüklerinde Özel’e Mehmet Uçum’un önerisini tekrarlarsa zaten CHP seçeneği olmasın istiyor demektir.
Geriye MHP ve diğer partilerle, bu arada DEM ve HüdaPar ile Kürt sorunu ve laiklik konusuna da göz kırparak pazarlığa oturma kalıyor. Uçum’un bu öneriyi İYİ Parti’nin yönetim değişikliğiyle başa Müsavat Dervişoğlu’nu getirmesinin ertesi günü yapması da tesadüf olmasa gerek.
31 Mart’ta oyları ilk defa CHP’nin gerisine düşüren AK Parti “olmayacak dua” gibi Anayasa değişikliğine “âmin” dedirtmek istiyor. Zor görünüyor. Ama Erdoğan’ın hem zamana hem dikkatleri gerçek sorunlardan dağıtmaya ihtiyacı var. Anayasa değişikliğini bu amaçla sis bombası gibi kullanıyor.
MURAT YETKİN İsimli Yazarın Diğer Yazıları
- Teğmenler g2364ince Türk Silahlı Kuvvetlerin itibarı tamir mi olacak?
- İmamoğlu ve Yavaş’a soruşturma: Erdoğan’a adaylık yolu operasyonu
- İkinci Trump dönemi. Nasıl kazandı? Türkiye’yi nasıl etkiler?
- Esenyurt ters tepti: CHP sertleşti, erken seçim dedi
- Sandıkta kaybettiysen yargıyla gasp et: hedef hem İmamoğlu hem Yavaş
- TUSAŞ saldırısı, kritik saptamalar, kritik sorular ve komplo teorileri
- Korku filmi gibi Yen2306oğan Çetesinde Sağlık Bakanı’nın sorumluluğu
- Avrupa Parlamentosunda Türkçe kınama, gazeteciler, ihale yolsuzlukları
- İstiklal Marşı “Korkma” derken hükümet İsrail’den “Kork” mu diyecek?
- Özel’den Erdoğan’a: yen2256en aday olmak istiyorsa son Tarih Kasım 2025
- Hükümetin emekçiyle emekliye yeten gücü yandaş sermayeye yetecek mi?
- 30 Ağustos: zafer en çok ona layık olanlarındır
- Her türlü kışkırtmaya açık, tehlikeli bir ortama giriyoruz
- Türkeş, Kavala’yla görüştü, AYM Can Atalay dedi. MHP çok kızacak
- Dışişlerinde siyasi atamaların koltuk kapmaca dönemi
- Bir de hedef gösterseydiniz ne yapacaktınız Sayın Bahçeli?
- Devlet devlet içinde, kimin bağlılığı hangisine?
- Ya geçim ya seçim
- Bütün alametler belirdi: Suriye faslını kapatma zamanı
- AK Partinin yeni iletişim stratejisiymiş. Ne kadarına cesaretleri var?
- Erdoğan’ın bürokrasi ile bitmeyen kavgası ve derin çelişkiler
- AK Parti elitleri ve devlet yönetiminde artan SETA ağırlığı
- Tasarruf planına dair üç soru: Beştepe, belediyeler ve AK Parti ekonomisi
- Özel, Deniz Gezmişlerin anmasında: 6 Mayıs CHP için dönüm noktasıydı
- Namık Tan, Mehmet Uçum’a karşı: Gezi, Erdoğan’ın samimiyet sınavı
- Söyleten sensin: Sinan Ateş cinayeti örtbas edilebilir mi?
- 1 Mayıs ve Erdoğan’ın Taksim öfkesi
- 23 Nisan: TBMM’nin 104’üncü yılında oy ve Meclisin gücünü hatırlamak
- CHP’nin ittifak 1.0 sürümü tutmadı, 2.0 sürümü tuttu
- CHP’nin dönüşü muhteşem oldu; Erdoğan bu kez “dış güçler” diyemedi
- CHP değişince Türkiye de değişti: yeni bir dönem açılıyor
- Dip dalga Erdoğan’ı vurdu: işte üç temel neden
- Başkenti yönetmeye aday Altınok: mirasyedi mi, emlak baronu mu?
- Enflasyon dosyaları. Çağlar: Çiller memurlar 6 ay maaş almasın diyordu
- AK Parti Ankara’da havlu atmak üzere
- Savunma ve Dışişleri bakanlarının Meclis’e PKK brifinginden kalanlar
- Özel’den Erdoğan’a: kazanacak adayları bulamıyorlar
- Recep Tayyip Bey’e de bir Sadık Abi mi lazım sizce Hafize Gaye Hanım?
- İttifak mı? Bir daha asla!
- Yükselen yeni faşizmin hedefi alttakileri dibe itmek
- İslam ülkeleri esti, gürledi ama İsrail’in aldırdığı yok. İşte nedeni
- CHP’de Özel dönemi siyasette hangi dengeleri değiştirmeye aday?
- CHP’nin Özel seçimi tüm muhalif seçmene “değişim” soluğu getirebilir
- Parmağını kaldıran bir kız çocuğudur Cumhuriyet: 100. Yaşı kutlu olsun
- Filistin mitingi yapılmalı da başka gün mü kalmamıştı?
- CHP Anayasa tartışmaya İçtüzük önerisiyle başladı: Meclis güçlenmeli
- Gezi Davası: dökülen Türk yargısı ve Erdoğan’ın dinmeyen öfkesi
- Sayıştay raporlarındaki yolsuzluk izleri tam soruşturmalık
- Kılıçdaroğlu: hepimiz hayal kırıklığına uğradık ama vazgeçmeyeceğiz
- Barış Pehlivan örneği: yargı bağımsızlığı yoksa basın özgürlüğü de yok
- Kılıçdaroğlu: Merkez Bankası nihayet asli görevini hatırlamış görünüyor
- Üretilen hurafelere Özal bile inanmıştı ama Lozan 100 yıldır ayakta
- Vergi zamları ve ilk sonuçları: kendi düşen ağlamaz mı?
- Ekonomik krizden büyük sorunumuz varmış gibi
- 30’uncu yılında Sivas Katliamı: kanlı bir petrol savaşı hikayesi
- Montaj, kara propaganda ve “diktatör olmak isteyene öğütler”
- İki gün kaldı. “Nereye g1805iyoruz?” sorusu için son fırsat
- İkinci tur için Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a “terör” cevabı
- Kılıçdaroğlu’nun ekonomi kadrosu belli, Erdoğan hâlâ Şimşek peşinde
- Kılıçdaroğlu’na destek büyürken siyasetin rengi hızla değişiyor
- Kılıçdaroğlu: IMF ile görüşmüyoruz, ülkeyi dilenciye çeviren Erdoğan
- Erdoğan’ı ikt1759ara kadınlar getirmişti, o rüzgâr da dönüyor
- Muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişme
- Ortak liste zorunluluğu: gözler Kılıçdaroğlu ve Akşener’de
- Kılıçdaroğlu’nun geniş cephe siyaseti; 1728eoloji ve politika
- AK Parti kadına ş1724det yasası pazarlığında: birkaç oy için ya Rab
- Kılıçdaroğlu, Akşener ve ikt1720arın kısa süren sevinci
- Kılıçdaroğlu: Altılı Masa adayı ilk turda Cumhurbaşkanı
- Siyasetin fay hatlarında yoğun enerji birikimi
- Baskının yeni bahanesi: Özgürce kanaat oluşumunu engellemek
- Tek Yürek bağış kampanyasının dörtte üçü devlet kesesinden
- Kılıçdaroğlu sert: Kızılay’ı, asker yardımını bitirdiler, canlara maloldu
- Kılıçdaroğlu’nun deprem isyanı, Erdoğan’ın defter tehd1671i
- Gerçekten depremle mi geldi, gerçekten depremle mi g1670ecek?
- Deprem çalışmaları yetersiz: hükümete tepki büyüyor
- Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı
- Topluma bir dokun bin ah işit: Seçime kadar kim ne alırsa
- Kılıçdaroğlu: çakallar önünde diz çökmektense ayakta ölürüm
- Muhalefet İmamoğlu’na cezayla kenetlendi: oyun bozulabilir
- Kılıçdaroğlu’nun İkinci Yüzyıl’ı: asıl çağrı CHP’ye
- Muhalefetin Anayasa önerisi: bir şeyler oluyor sanki
- Kılıçdaroğlu’nun Sırpça mesajı, buzdağının görünen ucu
- Madencilerin ölümü kadermiş ama seçimi alırsa düzeltecekmiş
- Medyayı yasayla susturma çabasının beyhude heyecanı
- CHP l1578eri ABD yolunda: Ben barış istiyorum, Erdoğan kavga
- 100’üncü Yılında Zafer ve Cumhuriyete layık olmak
- Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a verdiği en ağır hasar
- Kılıçdaroğlu’nun YSK sözleri: Veri güvenliği mi, seçim güvenliği mi?
- Kılıçdaroğlu’dan Akkuyu tepkisi: Rusya’ya bağımlı haldeyiz
- Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na yetişme telaşı halka yarıyor
- Birileri camilerde bir şeyler mi çeviriyor yine?
- Erdoğan’ın içine düşen korku: kızgınlık ve kırgınlık seçimi
- Kılıçdaroğlu CHP’yi toparlamaya İstanbul’dan başladı
- Kaftancıoğlu’na ceza ya da yargı yoluyla siyaset batağı
- Kavala’ya ömür boyu hapis: adaletsizliğin dibi
- “Erdoğan sığınmacıları vatandaş yapıp oy mu kullandıracak?”
- CHP Doğu ve Güneydoğudan vekil çıkarabilecek mi?
- İki Türkiye: Antalya’da diplomasi Diyarbakır’da siyaset
- 9 başlıkta altı l1374erin Erdoğan rejimine karşı toplantısı