Yüzde 62’lik kayıp: İktidar artık hayal
“‘Tek adam rejimine’ geçildikten sonra, TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 62... Siyasal görüşü ne olursa olsun, bunu hiç bir seçmenin kabullenmesi mümkün değil”. Yüzde 62 oranındaki değer kaybının telafisi yok, Tayyip Erdoğan iktidarını kaybedecek”.
Haber Tarihi: 22.11.2021
“AKP’nin çekirdek oyları da artık erimeye başlıyor...
Geçim derdi, zamlar, dolar / TL sarmalı AKP’nin sadık oylarında da, artık gedik açıyor...”
-----
“Yüzde 62... Çok yüksek bir oran... ‘Tek adam rejimine’ geçildikten sonra, TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 62...
Siyasal görüşü ne olursa olsun, bunu hiç bir seçmenin kabullenmesi mümkün değil”.
Tarih bunun örnekleriyle dolu.
-----
Devalüasyon... Türk Lirasının yabancı paralar karşısında değer kaybetmesi...
Türkiye’de Cumhuriyet’in kuruluşundan 2001 yılına kadar sabit kur sistemi var, yani TL’nin dolar karşısındaki değerini siyasal iktidarlar belirliyor. 2001 yılında dalgalı kur sistemine geçiliyor, doların fiyatını piyasa belirliyor.
Bununla birlikte, paranın değeri iktidarın ekonomideki başarısına bağlı. Ekonomi iyi ise, para değerli, kötü ise, işte aynen şimdiki gibi, TL tepe takla gidiyor.
İktidarları dolar indiriyor
1946... CHP iktidarı...
“CHP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde kırk değer kaybediyor, CHP iktidarını kaybediyor”.
1958... Demokrat Parti (DP) iktidarı...
“DP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 220 değer kaybediyor, DP iktidarını kaybediyor”.
1970... Adalet Partisi (AP) iktidarı...
“AP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 70 değer kaybediyor, AP iktidarını kaybediyor”.
1979... CHP iktidarı...
“CHP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 30 değer kaybediyor, CHP iktidarını kaybediyor”.
1980... Adalet Partisi iktidarı...
“AP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 33 değer kaybediyor, AP iktidarını kaybediyor”.
1994... Doğru Yol Partisi (DYP) ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) koalisyon iktidarı...
“DYP - SHP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 38 değer kaybediyor, DYP - SHP koalisyonu iktidarını kaybediyor”.
2001... Demokratik Sol Parti (DSP), Anavatan Partisi (ANAP), MHP koalisyonu...
“DSP - ANAP - MHP devalüasyona gidiyor, Türk Lirası yüzde 34 değer kaybediyor, DSP - ANAP - MHP koalisyonu iktidarını kaybediyor”.
Aynı yıl sabit kurdan dalgalı kura geçiliyor.
1.6’dan 11.23’e
AKP 2001 yılında iktidara geldiğinde, dolar 1.6 TL.
Dün 11.23 TL.
1.6 - 11.23, TL’deki bu değer kaybı on dokuz yıllık AKP iktidarının bir başka özeti.
Ayrıca bakılması gereken, 2018 yılı sonrasındaki değer kaybı.
Neden 2018?..
“2018’de Tek Adam Rejimine geçiliyor”.
2018’de dolar 6.89 TL.
Dolar dün 11.23 TL.
“Tek adam rejiminde Türk Lirası dolar karşısında yüzde 62 devalüasyona uğruyor, değer kaybediyor.
Sadece 12 Kasım’dan bu yana, dokuz günde değer kaybı, yani devalüasyon oranı yüzde 8”.
TL’nin değer kaybı karşısında tutunan tek bir iktidar yok. Örnekler yukarıda.
“Tayyip Erdoğan’ın ‘Tek Adam’ olduğu dönemde yüzde 62 oranındaki değer kaybının telafisi yok, iktidarını kaybedecek”.
AYM ve AİHM, hak ihlalleri
TL değer kaybederken...
“Anayasa Mahkemesi (AYM) ve devamında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) de bireysel başvurular artıyor”.
Anayasa Mahkemesi’ne 23 Eylül 2012 ile 31 Mart 2021 tarihleri arasında 308 bin 672 bireysel başvuru var.
Ne gerekçeyle?.. Sırayla:
“Adil yargılama hakkı ihlali... Mülkiyet hakkı ihlali... İfade özgürlüğü ihlali”.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yapılan başvuruların içeriği aynı.
Türkiye’nin AİHM’de karar bekleyen 59 bin 800 dosyası var. Anayasa Mahkemesi Başkanının açıklamasına göre de, AYM’de yine 60 bin dosya var, hak ihlalleriyle ilgili.
AİHM’de Rusya’dan sonra en çok şikâyet edilen ülke Türkiye.
“AİHM’de 47 ülke içinde en çok mahkûm olan ilk ülke Rusya, ikinci ülke Türkiye”.
Rusya ile Türkiye’yi Ukrayna, Romanya ve İtalya izliyor.
Değer kaybı - adalet paraleli
Dolar derken, TL derken, devalüasyon derken, neden ‘hak ihlalleri’ ?..
Arada bağlantı var da, ondan...
“TL değer kaybettikçe, sistem daha çok otoriterleşiyor, insanlar daha çok hak kaybına uğruyor.
Yoksullaşma artarken, başta adil yargılama ve ifade özgürlüğü olmak üzere, hak ihlalleri daha çok artıyor, adalete erişim daha da zorlaşıyor”.
TL’nin değeri ve adalet...
Bu iki çok temel gerçek yıprandıkça, iktidarda kalmak artık hayal oluyor.
YALÇIN DOĞAN İsimli Yazarın Diğer Yazıları
- Bir 12 Eylül davası: Akbelen direnişi
- Erdoğan uğruna: Bahçeli 55 yıllık birikimi sildi attı
- Osman, yarın yedi yıl bitiyor!..
- Bir cinayette bile saplantı: “Kemalist rejim”
- “Kırmızı Pazartesi”yi AİHM bozdu: Can Atalay sorusuyla
- Bu Başkan'a nazar değmesin!..
- Erdoğan'ın ikinci yenilgisi: Kelebeğin ömrü
- Erdoğan’ın “saray keyfi” kaçtı
- İhbar ediyorum: Maliye’yi Maliye’ye ihbar ediyorum!..
- Göz boyama genelgesi: Asıl harcamalara dokunmam!..
- Taksim yasağı 1 Mayıs yasağı değil!..
- Filmin sonu: Istakoz!..
- Şans, kader, kısmet, yüzde 58.46 = AKP'nin 31 Mart sancısı
- Sivil toplumu kuşatmak: TTB Merkez Konseyi örneği
- "Aferin oğlum, aslanım": En çok değişen iki yasa
- İş Bankası: "O yol bizimdir, o ufuk bizimdir"
- “Ağzını bal yesin” umudundan “yol ayrımı” öfkesine
- "MuazZAM" kontak
- Fiyatlar patladı, silahlar patladı, Şimşek'in genelgesi patladı
- Bir Tarih: Ağaçlara sarılıyorlar, insanlara sarılır gibi
- Yıl 2023, baskı ve zamlar birlikte... Ama, yıl 1937?..
- TÜİK neden geç kaldı?..
- Okullara imamlar, TSK'ya hac... Türkiye nereye?..
- Uçurumun yamacında ağaçta sallanan araba
- Sandıkta Stalin etkisini kırmak
- Battık mı?.. Evet, battık!..
- Obama bizim köye uğramıyor ve de Aksakal isimli yurttaş
- "Prensip" filan palavra: Tek hedef tek bir oy daha
- AKP'de halktan kopuşun somut hâli: Yeni sınıf
- "Zehirli piyon": Tarihten ders almadan kendini mat etmek
- Kızılay Holding'de 306 bin TL?.. Bu seyirci muhteşem
- Copernicus hasar haritaları: 1999 öncesi mi, sonrası mı?..
- 7.7'nin özeti: Zeugma, Göbekli Tepe, ve
- 15 Mayıs 2023: Bizim ve devlet görevlileri için Tarihi gün
- Bu ülkede artık her şey normal!..
- AKP dün ikt1632ardan düştü
- Yeni Anayasa AKP'yi korkuttu: Uzlaşma çağrısı
- Bir yılın özeti: Sefalet endeksi hücrelere kadar işlemiş!..
- "En ağır" yasanın bekçileri
- Bu ruh haliyle Erdoğan artık "Ben yokum" demeli!..
- Yüzüncü yıl: Mustafa Kemal'in 30 Ağustos'ları
- Çadır tiyatrosundan kooperatifçilik komedisine: Çiftçiye kazık
- 14 Mayıs 2023: “Izdırap tünelinde” son
- Kılıçdaroğlu söylüyor, Erdoğan yapıyor!..
- "İnşaat" çökmüş, hâlâ aynı masal
- Hâlâ yüzde 26 - 29 ise: O "tantanaya" farklı bakış ve de "Z"
- 1808... 28 Şubat 2022... Ülkemde çiçekler açacak: Birleşin!..
- Muhteşem “ekonomik” program: Altın avı, enflasyon timi!..
- Erdoğan'ın enflasyonla tangosu: Örnek Hooverville
- Dubai'de sergisi açıldı: Asıl manipülasyon hangisi?..
- Yarım yüzyıl geriye: Enflasyon ve ek borç yükü
- Beş yıldır süren kriz ve çağrının sonucu: Güvensizlik, OHAL saçmalığ
- “Dağın Kralı”
- Roma’da avunmak ya Konya’da, Almanya’da, doğalgaz faciasında?.
- "Çöküş" böyle bir şey
- Sen Ali Erbaş, Atatürk olmasaydı, sen o koltukta oturur muydun?
- “Türkiye uçuyor” safsatasından son veriler
- Yap bakanlık, boz bakanlık
- "Yeni Türkiye": Türkü korkusu, madenci korkusu
- Kanal İstanbul: Yüzyılın ihaneti
- AKP'nin en büyük tahribatı: Çevre
- "Tek Adam"ın yükü hepimize ağırlaşıyor
- “Helallik” vermiyorum!..
- Uygulama copla, biber gazıyla, tekmeyle başladı
- Ekmek öfkesi, su öfkesi... Hiçbir şeye benzemez
- 854, 132 bin 673, yüzde 30, çöplük, son sahneler: "Yatay fotoğrafçı"
- Halktan hızlı kopuş: "Yeni sınıf"
- "Plan" ve "eylem"... Tutacak yeri yok!...
- Siirt'te genç, Bursa'da kadın, Bartın ve Zonguldak'ta elektrik, "değişim başlıyor"
- Yüz yıl önce, yüz yıl sonra
- 12 günde AKP'nin 18 yıllık fotoğrafı
- İçimiz dışımız Katar!.
- Sadece "Cumhuriyet’i" değil, bütün ülkeyi ilgilendiriyor
- Sen kendi getirdiğin yasalara uymuyorsun!..
- "Kardeşimize" başkanlık verildi... Dolar ülkeyi çarptı
- Son sayılarla Türkiye’de demokrasi!..
- Tarih benzerini bir daha yazmaz
- AKP’nin 31'inci müjdesi... 2023 seçimine gaz verelim!..
- Rahip Bronson, Deniz Yücel, Osman Kavala... Kimseyi aldatamazsınız!..
- Şimdi de dönem "haciz cesareti" dönemi
- TV karartmalar: "Ben yönetemiyorum" itirafı
- Kendi yönetim kurulundan Feyzioğlu’na muhtıra, ülkeye duyuru
- "Alan eller" AKP’yi affetmeyecek
- "Bu g697iş iyi değil"
- "Normalleşme" adına ürküten adımlar
- Şimdi asıl soru: O v679eoyu kim çekti, kim sızdırdı?
- "Dolar dolmaz" diye alay ederken..
- 210’da sıfır: Göz yaşartan uzlaşma!..
- Sadece "fedakarlık" kısmı mı; yoksa, geri ödenecek mi?..
- Koronavirüs derken yangından mal kaçırmak
- Paçalardan akan kendini bilmezlik, sorumsuzluk, hadsizlik
- Basın özgürlüğüne hücuuuuum!
- "Ayı ile dans, ayı yorulduğunda sona erer"
- Domatesten üşümeye, kıyı şer559inden güvenliğe... Halk...
- "Siyasi ayak" heyecanına küçük bir katkı
- Yine iyi, seksen milyon çıldırmıyor
- Sabır taşıran skandalın yol açtığı boykot AB’ye g536iyor
- 'Yap - Boz' Sistemi
- Ne Libya’sı, Papua Yeni Gine’ye bile karışır!