Bartın’ın Amasra ilçesindeki kömür ocağında 14 Ekim’de meydana gelen grizu patlamasında 41 maden işçisi öldü; 6 madenci de ağır yaralarla yoğun  bakımda can kavgasında. Enerji Bakanı Fatih Dönmez 16 Ekim’de maden ocağında “işlemler bitinceye kadar” üretimin durdurulacağını duyurdu. (*) Dönmez o ocaktaki çalışmayı Sayıştay’ın risk uyarısı ardından durdurup önlemleri alsaydı şimdi bu kaza meydana gelmemiş, o işçiler de yaşıyor olabilirdi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 15 Ekim’de Amasra’da  “Birileri dalgasını geçecek ama” dedi, “Biz kader planına inanmış insanlarız. Bunlar her zaman olacaktır.”

Kader söylemini Erdoğan’dan daha önce de duymuştuk. 2010’da 30 işçinin can verdiği Zonguldak, Karadon maden kazası ardından da -o zaman başbakan olan- Erdoğan “Bu mesleğin kaderinde bu var” demişti. 2014’te Manisa, Soma’da 301 işçinin öldüğü kömür madeni kazasından da kader sorumluydu; “Bu işin fıtratında vardı”.

Erdoğan acılı madenci yakınlarına şunları da söyledi: “Maden ocaklarımızda hala önemli sayıda ölümlerin olduğu kazaların yaşanıyor olmasını tabii ki kabul edemeyiz. Artık madenlerimizde hiçbir eksik, hiçbir gereksiz risk görmek istemiyoruz.”

Bunu söyleyen -o da madenci ailelerini ziyarete giden CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu değildi. Bunu söyleyen son 20 yıldır Türkiye’yi yöneten ve ülkedeki her ferdin hayatından sorumlu olan Cumhurbaşkanıydı.

Sayıştay uyarmıştı ama bakan yerinde

Erdoğan’ın taziyelerini sunduğu bir madenci yakını “Kardeşim 10 gün, 15 gün önce ‘gaz kaçağı var, bizi burada patlatacaklar’ demiş. Bu nasıl ihmal oldu?” diye gözyaşları içinde sordu, televizyonlar yayınlıyordu. Erdoğan “Cümleten başınız sağ olsun” dedi, Allah sabırlar versin.”

Demokrasinin gereğince işlediği bir ülkede Enerji Bakanı o koltukta bir saat daha oturamazdı.

Dönmez daha 20 Eylül’de kazanın olduğu madeni ziyaret etmiş, “Önce güvenlik” demişti; “Bir işçimizin kılına, tırnağına zarar gelmesin. Onu kaldıramayız, telafi de edemeyiz”. Kazadan sonra aynı yerde “Üç hafta önce buradaydık” dedi ağlamaklı olarak; “Helalleştik ama devamını getiremedik”.

Bakan devamını getiremedik diyordu çünkü o maden ocağının 2019 ve 2020 Sayıştay raporları ardından, güvenlik önlemleri alınmadan bir gün dahi açık tutulmaması gerektiğini biliyordu.

Facia sessizce değil, ihmaller sonucu göstere göstere gelmişti.

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz beş ay önceki Meclis konuşmasında Sayıştay raporlarına dayanarak, sadece güvenlik değil yetersiz personelden kaynaklanan “iş kazaları riski” uyarısında bulunmuştu.

Yapanın yanına kalıyor

Bakan hatasının farkındaydı ama Erdoğan’ın desteğinden emindi.

Bırakalım Enerji Bakanının istifasını bir yana Sayıştay raporları ve muhalefet milletvekillerinin iş güvenliği önlemleri almaya çağırdığı Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdürü Kazım Eroğlu da yerinde ve yerinde olmakla kalmıyor, zeytinyağı gibi su üstüne çıkıyor.

Arkası sağlam olmasa, Cumhurbaşkanına güvenmese Sayıştay raporlarını gündeme getirenleri yeni sansür yasası uyarınca “dezenformasyon yapmakla” suçlayabilir miydi? Onlar bütün önlemleri almışlardı, Sayıştay raporu yanlıştı.

Çünkü TTK Genel Müdürü de yerinden emin. Çünkü kendisi de AK Parti döneminde bürokrasi ve yargıyı kanser gibi saran cezasızlık kültüründen nasibini almış bir yönetici. 2013’te Zonguldak, Kozlu’da işletme müdürü olduğu maden ocağında 8 işçinin öldüğü kazadaki sorumluluğu nedeniyle 4 yıl hapis cezası verilmiş, para cezasına çevrilmiş ama Berat Albayrak’ın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Fatih Dönmez’in de onun yardımcısı olduğu 2017 yılında TTK Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığına vekaleten, 2018 başında da asaleten atanmış.

Kader mi, yoksulluğa esaret mi?

Baksanıza, AK Parti Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu hakkındaki iddialar da hala ortada, soruşturulmuyor ama kendisi sansür yasası hatırası fotoğrafında halinden memnun yerini almış. “Dezenformasyon var” lafebeliğiyle sansür yasasından ilk yararlanmak isteyenin TTK müdürü olması acı bir tesadüf oldu.

İşte bu haberlerin de 2023 seçimleri öncesi yayınlanmasını, yorumlanmasını istemiyorlar.

Erdoğan “kader” diyor ama yeniden onu seçersek 20 yıldır yapmadığını yapıp madenleri “gereksiz risklerden” kurtaracağını söylüyor. Tıpkı “Bu kardeşinizi seçerseniz ekonomiyi düzeltecek” dediği gibi.

Bu durumlarda özellikle iktidar medyası Soma’da 2014 felaketinden sonra AK Parti’nin seçimi almasını örnek gösteriyor. Soma’da daha önceki seçimleri de AK Parti’nin açık farkla almış olması bir yana, insanları yoksullukla esir alıp sonradan kendi vereceği yardıma muhtaç etmek midir siyaseten başarı kazanmanın doğru yolu?

Maden ölümlerine kader demek, aslında yoksulluğun inanç sömürüsüyle kader diye kabullenilmesi gerektiğini söylemek anlamına gelmiyor mu?

Cem Karaca’nın yıllar öncesinde kalan “Yoksulluk kader olamaz” şarkısını, maden emekçilerine ağıt yerine paylaşalım.

NOT

(*) 16 Ekim 2022, saat 13:14’te güncellenmiştir.

•   İkinci Trump dönemi. Nasıl kazandı? Türkiye’yi nasıl etkiler?
•   Esenyurt ters tepti: CHP sertleşti, erken seçim dedi
•   Sandıkta kaybettiysen yargıyla gasp et: hedef hem İmamoğlu hem Yavaş
•   TUSAŞ saldırısı, kritik saptamalar, kritik sorular ve komplo teorileri
•   Korku filmi gibi Yen2306oğan Çetesinde Sağlık Bakanı’nın sorumluluğu
•   Avrupa Parlamentosunda Türkçe kınama, gazeteciler, ihale yolsuzlukları
•   İstiklal Marşı “Korkma” derken hükümet İsrail’den “Kork” mu diyecek?
•   Özel’den Erdoğan’a: yen2256en aday olmak istiyorsa son Tarih Kasım 2025
•   Hükümetin emekçiyle emekliye yeten gücü yandaş sermayeye yetecek mi?
•   30 Ağustos: zafer en çok ona layık olanlarındır
•   Her türlü kışkırtmaya açık, tehlikeli bir ortama giriyoruz
•   Türkeş, Kavala’yla görüştü, AYM Can Atalay dedi. MHP çok kızacak
•   Dışişlerinde siyasi atamaların koltuk kapmaca dönemi
•   Bir de hedef gösterseydiniz ne yapacaktınız Sayın Bahçeli?
•   Devlet devlet içinde, kimin bağlılığı hangisine?
•   Ya geçim ya seçim
•   Bütün alametler belirdi: Suriye faslını kapatma zamanı
•   AK Partinin yeni iletişim stratejisiymiş. Ne kadarına cesaretleri var?
•   Erdoğan’ın bürokrasi ile bitmeyen kavgası ve derin çelişkiler
•   AK Parti elitleri ve devlet yönetiminde artan SETA ağırlığı
•   Tasarruf planına dair üç soru: Beştepe, belediyeler ve AK Parti ekonomisi
•   Özel, Deniz Gezmişlerin anmasında: 6 Mayıs CHP için dönüm noktasıydı
•   Namık Tan, Mehmet Uçum’a karşı: Gezi, Erdoğan’ın samimiyet sınavı
•   Söyleten sensin: Sinan Ateş cinayeti örtbas edilebilir mi?
•   1 Mayıs ve Erdoğan’ın Taksim öfkesi
•   Anayasa tartışması sorunları perdelemek için sis bombası işlevinde
•   23 Nisan: TBMM’nin 104’üncü yılında oy ve Meclisin gücünü hatırlamak
•   CHP’nin ittifak 1.0 sürümü tutmadı, 2.0 sürümü tuttu
•   CHP’nin dönüşü muhteşem oldu; Erdoğan bu kez “dış güçler” diyemedi
•   CHP değişince Türkiye de değişti: yeni bir dönem açılıyor
•   Dip dalga Erdoğan’ı vurdu: işte üç temel neden
•   Başkenti yönetmeye aday Altınok: mirasyedi mi, emlak baronu mu?
•   Enflasyon dosyaları. Çağlar: Çiller memurlar 6 ay maaş almasın diyordu
•   AK Parti Ankara’da havlu atmak üzere
•   Savunma ve Dışişleri bakanlarının Meclis’e PKK brifinginden kalanlar
•   Özel’den Erdoğan’a: kazanacak adayları bulamıyorlar
•   Recep Tayyip Bey’e de bir Sadık Abi mi lazım sizce Hafize Gaye Hanım?
•   İttifak mı? Bir daha asla!
•   Yükselen yeni faşizmin hedefi alttakileri dibe itmek
•   İslam ülkeleri esti, gürledi ama İsrail’in aldırdığı yok. İşte nedeni
•   CHP’de Özel dönemi siyasette hangi dengeleri değiştirmeye aday?
•   CHP’nin Özel seçimi tüm muhalif seçmene “değişim” soluğu getirebilir
•   Parmağını kaldıran bir kız çocuğudur Cumhuriyet: 100. Yaşı kutlu olsun
•   Filistin mitingi yapılmalı da başka gün mü kalmamıştı?
•   CHP Anayasa tartışmaya İçtüzük önerisiyle başladı: Meclis güçlenmeli
•   Gezi Davası: dökülen Türk yargısı ve Erdoğan’ın dinmeyen öfkesi
•   Sayıştay raporlarındaki yolsuzluk izleri tam soruşturmalık
•   Kılıçdaroğlu: hepimiz hayal kırıklığına uğradık ama vazgeçmeyeceğiz
•   Barış Pehlivan örneği: yargı bağımsızlığı yoksa basın özgürlüğü de yok
•   Kılıçdaroğlu: Merkez Bankası nihayet asli görevini hatırlamış görünüyor
•   Üretilen hurafelere Özal bile inanmıştı ama Lozan 100 yıldır ayakta
•   Vergi zamları ve ilk sonuçları: kendi düşen ağlamaz mı?
•   Ekonomik krizden büyük sorunumuz varmış gibi
•   30’uncu yılında Sivas Katliamı: kanlı bir petrol savaşı hikayesi
•   Montaj, kara propaganda ve “diktatör olmak isteyene öğütler”
•   İki gün kaldı. “Nereye g1805iyoruz?” sorusu için son fırsat
•   İkinci tur için Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a “terör” cevabı
•   Kılıçdaroğlu’nun ekonomi kadrosu belli, Erdoğan hâlâ Şimşek peşinde
•   Kılıçdaroğlu’na destek büyürken siyasetin rengi hızla değişiyor
•   Kılıçdaroğlu: IMF ile görüşmüyoruz, ülkeyi dilenciye çeviren Erdoğan
•   Erdoğan’ı ikt1759ara kadınlar getirmişti, o rüzgâr da dönüyor
•   Muhalif seçmene ümit verecek bir dizi gelişme
•   Ortak liste zorunluluğu: gözler Kılıçdaroğlu ve Akşener’de
•   Kılıçdaroğlu’nun geniş cephe siyaseti; 1728eoloji ve politika
•   AK Parti kadına ş1724det yasası pazarlığında: birkaç oy için ya Rab
•   Kılıçdaroğlu, Akşener ve ikt1720arın kısa süren sevinci
•   Kılıçdaroğlu: Altılı Masa adayı ilk turda Cumhurbaşkanı
•   Siyasetin fay hatlarında yoğun enerji birikimi
•   Baskının yeni bahanesi: Özgürce kanaat oluşumunu engellemek
•   Tek Yürek bağış kampanyasının dörtte üçü devlet kesesinden
•   Kılıçdaroğlu sert: Kızılay’ı, asker yardımını bitirdiler, canlara maloldu
•   Kılıçdaroğlu’nun deprem isyanı, Erdoğan’ın defter tehd1671i
•   Gerçekten depremle mi geldi, gerçekten depremle mi g1670ecek?
•   Deprem çalışmaları yetersiz: hükümete tepki büyüyor
•   Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı
•   Topluma bir dokun bin ah işit: Seçime kadar kim ne alırsa
•   Kılıçdaroğlu: çakallar önünde diz çökmektense ayakta ölürüm
•   Muhalefet İmamoğlu’na cezayla kenetlendi: oyun bozulabilir
•   Kılıçdaroğlu’nun İkinci Yüzyıl’ı: asıl çağrı CHP’ye
•   Muhalefetin Anayasa önerisi: bir şeyler oluyor sanki
•   Kılıçdaroğlu’nun Sırpça mesajı, buzdağının görünen ucu
•   Medyayı yasayla susturma çabasının beyhude heyecanı
•   CHP l1578eri ABD yolunda: Ben barış istiyorum, Erdoğan kavga
•   100’üncü Yılında Zafer ve Cumhuriyete layık olmak
•   Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a verdiği en ağır hasar
•   Kılıçdaroğlu’nun YSK sözleri: Veri güvenliği mi, seçim güvenliği mi?
•   Kılıçdaroğlu’dan Akkuyu tepkisi: Rusya’ya bağımlı haldeyiz
•   Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’na yetişme telaşı halka yarıyor
•   Birileri camilerde bir şeyler mi çeviriyor yine?
•   Erdoğan’ın içine düşen korku: kızgınlık ve kırgınlık seçimi
•   Kılıçdaroğlu CHP’yi toparlamaya İstanbul’dan başladı
•   Kaftancıoğlu’na ceza ya da yargı yoluyla siyaset batağı
•   Kavala’ya ömür boyu hapis: adaletsizliğin dibi
•   “Erdoğan sığınmacıları vatandaş yapıp oy mu kullandıracak?”
•   CHP Doğu ve Güneydoğudan vekil çıkarabilecek mi?
•   İki Türkiye: Antalya’da diplomasi Diyarbakır’da siyaset
•   9 başlıkta altı l1374erin Erdoğan rejimine karşı toplantısı
•   Kılıçdaroğlu Boykotta. Erdoğan Zamları Geri Alır mı?
•   Kılıçdaroğlu Erdoğan’ı doğrudan ihale yolsuzluğuyla suçladı